Podział majątku po rozwodzie adwokat Katowice
Podział majątku po rozwodzie: wszystko co musisz wiedzieć
Majątek wspólny małżonków, co to jest i jak powstaje?
Majątek wspólny małżonków powstaje z chwilą zawarcia przez nich związku małżeńskiego, albowiem wtedy powstaje wspólność ustawowa małżeńska. Tym samym wspólność ta oznacza masę obejmującą wszystkie przedmioty nabyte przez małżonków w okresie ich wspólnego życia. W skład wspólności wchodzą więc nie tylko wspólnie nabyte przedmioty za środki pochodzące z majątku wspólnego np. ruchomości, nieruchomości, prawa majątkowe, ale również wynagrodzenie za pracę, dochody z innej działalności każdego z małżonków np. z najmu mieszkania, kwoty składek zewidencjonowane na subkoncie w ZUS lub środki zgromadzone na rachunku otwartego lub pracowniczego funduszu emerytalnego.
Do majątku osobistego każdego z małżonków zalicza się:
- przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej;
2. przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił;
3. przedmioty majątkowe służące wyłącznie do zaspokajania osobistych potrzeb jednego z małżonków np. odzież, biżuteria, telefon, laptop;
4. prawa niezbywalne, które mogą przysługiwać tylko jednej osobie;
5. przedmioty uzyskane z tytułu odszkodowania za uszkodzenie ciała lub wywołanie rozstroju zdrowia albo z tytułu zadośćuczynienia za doznaną krzywdę;
6. wierzytelności z tytułu wynagrodzenia za pracę lub z tytułu innej działalności zarobkowej jednego z małżonków;
7. przedmioty majątkowe będące nagrodami za indywidualne sukcesy jednego z małżonków;
8. prawa autorskie i prawa pokrewne, prawa własności przemysłowej oraz inne prawa twórcy, tj. twórcze osiągnięcia, np. wynalazki;
9. przedmioty majątkowe nabyte w zamian za składniki majątku osobistego.
Kiedy i w jaki sposób dochodzi do ustania wspólności majątkowej?
Do ustania wspólności majątkowej dochodzi najczęściej w wyniku orzeczenia rozwodu pomiędzy małżonkami, lecz nie tylko. Do ustania wspólności majątkowej dochodzi także w sytuacji:
- orzeczenia separacji, natomiast z chwilą jej zniesienia pomiędzy małżonkami ponownie powstaje ustawowy ustrój majątkowy;
- ogłoszenia upadłości przez jednego z małżonków - rozdzielność majątkowa powstaje wtedy z mocy prawa, przy czym w tej sytuacji majątek nie może zostać podzielony, albowiem w całości wchodzi do masy upadłości. Podkreślić należy, że ustanie wspólności majątkowej na skutek orzeczenia sądu zapadłego rok przed ogłoszeniem upadłości pozostaje bezskuteczne, w takiej sytuacji majątek, który był wspólny, wchodzi do masy upadłości. Jednakże jeżeli pozew został złożony co najmniej na dwa lata przed dniem złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości, powyższa regulacja nie będzie miała znaczenia.
- w sytuacji prawomocnego orzeczenia sądu w przedmiocie ubezwłasnowolnienia jednego z małżonków, rozdzielność majątkowa powstaje z mocy prawa. Rozdzielność majątkowa w tej sytuacji utrzymuje się przez cały okres ubezwłasnowolnienia, a z chwilą jego uchylenia między małżonkami ponownie powstaje ustrój wspólności majątkowej.
W kontekście ustania wspólności majątkowej, kluczową rolę odgrywa postępowanie sądowe, które może obejmować różne etapy i działania mające na celu ochronę interesów stron.
Ustanowienie rozdzielności majątkowej może być również skutecznym sposobem na dokonanie podziału majątku przed rozwodem. To rozwiązanie pozwala na oszczędność czasu oraz zabezpieczenie się przed zobowiązaniami jednego z małżonków. Warto skorzystać z pomocy prawnej, aby przeprowadzić ten proces formalnie i skutecznie.
Podział majątku wspólnego
Po ustaniu wspólności majątkowej małżonkowie mogą podzielić wspólnie zgromadzony majątek. Powyższe wynika z faktu, że zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego nie jest możliwy podział majątku w okresie trwania wspólności majątkowej. Wobec powyższego, małżonkowie w trakcie trwania małżeństwa, chcąc dokonać podziału majątku wspólnego muszą doprowadzić do ustania rozdzielności majątkowej, co następuje w formie aktu notarialnego sporządzonego przez notariusza, a dalej małżonkowie mogą już dokonać podziału majątku. Podziału majątku można dokonać w każdym czasie, tj. nawet po kilku latach od ustania wspólności majątkowej.
Podział majątku u notariusza ma miejsce najczęściej wtedy, gdy małżonkowie są zgodni, co do sposobu jego podziału, oraz gdy w trakcie trwania małżeństwa chcą podzielić wspólny majątek celem ochrony jednego z małżonków przed ewentualnymi problemami związanymi z prowadzeniem działalności przez drugiego z nich. Podział majątku u notariusza rekomendowany jest w sytuacji zgodnego stanowiska małżonków, także z uwagi na fakt, że notariusz nie rozstrzyga sporów powstałych w zakresie podziału majątku pomiędzy małżonkami. Tym samym, w sytuacji, gdy nie ma pomiędzy nimi zgody, co do podziału majątku wtedy konieczne jest wystąpienie do sądu, z wnioskiem o podział majątku. Na marginesie powyższego odwołując się do powołanych wcześniej regulacji Prawa upadłościowego podkreślić należy, że podział majątku w drodze umowy sporządzonej przez notariusza jest skuteczny, gdy umowa została zawarta, co najmniej dwa lata przed dniem złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości, w przeciwnej sytuacji umowa nie wywiera żadnych skutków względem masy upadłości, jednak co ważne nie dotyczy to sytuacji, w której umowa rozszerza wspólność majątkową.
Do podziału majątku w formie aktu notarialnego potrzebne są:
- odpis aktu małżeństwa
- dokument potwierdzający ustanie wspólności małżeńskiej, np. odpis prawomocnego wyroku rozwodowego, umowa rozdzielności majątkowej, orzeczenie separacji
- dokumenty wykazujące podstawę nabycia dane składnika majątku, w zależności od składników wchodzących w skład majątku wspólnego,
Konieczne jest także przedstawienie składu majątku wspólnego oraz określenie sposobu jego podziału. Warto w tym miejscu wspomnieć, że jeżeli jednym ze składników majątku jest nieruchomość, do sporządzenia umowy o podział majątku konieczna jest forma aktu notarialnego, jednocześnie konieczne może okazać się przedstawienie jeszcze innych niż ww. dokumentów dotyczących nieruchomości lub innych składników majątku.
Sposoby podziału majątku wspólnego
Podział majątku wspólnego może nastąpić w różny sposób. Najczęściej stosowanym sposobem jest podział fizyczny rzeczy, gdzie każda z rzeczy jest dzielona między małżonków. W przypadku braku możliwości fizycznego podziału, sąd może przydzielić rzecz wspólną na wyłączną własność jednego z małżonków z obowiązkiem spłaty odpowiedniej sumy na rzecz drugiego z małżonków. Innym sposobem jest podział polegający na przyznaniu rzeczy na wyłączną własność jednego z małżonków z obowiązkiem spłaty odpowiedniej sumy na rzecz drugiego z małżonków. W niektórych przypadkach, gdy wskazane sposoby podziału nie są możliwe, sąd może zarządzić sprzedaż rzeczy wspólnej i podział uzyskanych środków między małżonków. Wybór sposobu podziału zależy od rodzaju składnika majątku oraz od stanowiska małżonków co do jego podziału.
Koszt podziału majątku u notariusza
Koszt podziału majątku po rozwodzie lub przed rozwodem u notariusza to przede wszystkim koszt jego wynagrodzenia za sporządzenie umowy w formie aktu notarialnego tzw. taksy notarialnej, której wysokość uzależniona jest od wartości dzielonego majątku. Kwota taksy notarialnej powiększana jest o stawkę podatku VAT. Dodatkowo, w sytuacji gdy w skład majątku wchodzi nieruchomość, trzeba liczyć się także z uiszczeniem opłaty za wpis prawa własności w księdze wieczystej. Jednocześnie, o tym kto ponosi koszty sporządzenia aktu notarialnego, decydują strony.
Warto zwrócić uwagę, że w przypadku podziału majątku, gdy w jego skład wchodzi spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu lub nieruchomości, konieczny jest udział notariusza. Dla ruchomości wystarczy jedynie umowa między małżonkami.
Sądowy podział majątku
Niewątpliwie przeprowadzenie podziału majątku wspólnego u notariusza przebiega znacznie szybciej, a to z uwagi na brak konieczności oczekiwania na podjęcie niezbędnych formalnych czynności przez sąd, wyznaczenie terminu posiedzenia, wyznaczenie osoby biegłego oraz sporządzenie przez niego opinii, i na uprawomocnienie się końcowego orzeczenia.
Jednakże nie zawsze możliwe jest przeprowadzenie podziału majątku po rozwodzie u notariusza, zwłaszcza w sytuacji, gdy pomiędzy małżonkami nie ma zgody, co do podziału majątku. W takiej sytuacji pozostaje wystąpienie na drogę postępowania sądowego i przeprowadzenie sądowego podziału majątku. W postępowaniach sądowych adwokaci i radcowie prawni odgrywają kluczową rolę, świadcząc pomoc prawną, sporządzając pisma procesowe oraz uczestnicząc w negocjacjach, co podkreśla kompleksowość ich działań na rzecz klientów. Wskazany wniosek należy złożyć w sądzie rejonowym właściwym dla miejsca położenia majątku, we wniosku należy oznaczyć strony i podać ich dane oraz wskazać wszystkie składniki majątku wspólnego podlegające podziałowi, a nadto wskazać podstawę ich nabycia, wraz z ich szacunkową wartością, oraz proponowanym podziałem.
Nierówne podział majątku
Trzeba pamiętać, że każdy z małżonków może żądać ustalenia nierównych udziałów w majątku, zgodnie z uwzględnieniem stopnia, w którym każdy z nich przyczynił się do powstania majątku. Przesłankami ustalenia nierównych udziałów w majątku wspólnym są ważne powody oraz różny stopień przyczynienia się do powstania majątku wspólnego, co ważne obie te przesłanki muszą zajść łącznie, tym samym jeżeli zostanie spełniona tylko jedna przesłanka żądanie w tym zakresie zostanie oddalone. Pojęcie ważnych powodów nie zostało jednoznacznie zdefiniowane, niemniej jednak w orzecznictwie podkreśla się, że przy ich ustalaniu należy mieć na uwadze szeroko rozumiane zasady współżycia społecznego. Natomiast, w zakresie ustalania stopnia przyczynienia się do powstania majątku wspólnego, kluczowe znaczenie mają wysiłki czynione na ten cel przez każdego z małżonków oraz realne działania, przy czym ocenie podlegają także zachowania, które mogły przyczynić się do uszczuplenia majątku wspólnego np. poprzez hazard lub powstanie zawinionego zadłużenia. Orzekając sąd bierze pod uwagę wszystkie przedstawione okoliczności, ustalając nierówne udziały według stopnia przyczynienia się małżonków. Podkreślić także należy, że ustalenie nierównych udziałów w majątku wspólnym może obejmować tylko cały ten majątek, a nie poszczególne jego składniki. Przy ustalaniu nierównych udziałów znaczenie ma także, sytuacja, w której na majątek odrębny jednego z małżonków poczyniono nakłady z majątku wspólnego, wtedy małżonek powinien rozliczyć się z kwoty nakładów z majątku wspólnego na jego majątek odrębny stosownie do przysługującego mu udziału w majątku wspólnym. Jednocześnie o zwrocie wydatków i nakładów z majątku odrębnego na majątek wspólny sąd orzeka wyłącznie na wniosek zgłoszony w postępowaniu w pierwszej instancji, a domagający się ich zwrotu zobowiązany jest dokładnie określić te żądania.
Jeżeli zaś chodzi o sam podział majątku wspólnego przepisy przewidują trzy sposoby podziału, tj.:
- Podział fizyczny
- Przyznanie rzeczy jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych
- Sprzedaż rzeczy wspólnej
Wybór sposobu podziału zależny jest przede wszystkim od rodzaju składnika majątku oraz od stanowiska małżonków, co do jego podziału
Koszt sądowego podziału majątku
Na finalny koszt sądowego podziału majątku po rozwodzie składa się kilka elementów. Po pierwsze opłata od wniosku, po drugie koszty opinii biegłego sądowego, powołanego w sprawie celem ustalenia wartości składników majątku, zwłaszcza w sytuacji gdy małżonkowie nie potrafią dojść do porozumienia w kwestii podziału majątku oraz koszt wynagrodzenia pełnomocnika w sprawie..
Rozwód a dokonanie podziału majątku
Rozwód i podział majątku są dwoma odrębnymi procesami. Podział majątku może nastąpić przed, w trakcie lub po rozwodzie. W przypadku braku porozumienia między małżonkami, konieczne może być wejście na drogę sądową. Sąd musi dokonać ustalenia, co dokładnie wchodzi w skład majątku wspólnego i bierze pod uwagę także wkład każdego z małżonków w gromadzenie majątku wspólnego. Warto zaznaczyć, że podział majątku wspólnego może być skomplikowanym procesem, wymagającym dokładnej analizy i oceny wszystkich składników majątku oraz ich wartości. Dlatego też, w przypadku braku porozumienia, warto skorzystać z pomocy doświadczonego adwokata, który pomoże w przeprowadzeniu tego procesu.
Podział majątku po rozwodzie- kancelaria adwokacka Katowice
Niewątpliwie podział majątku jest sprawą, wymagającą szerszego spojrzenia na wszystkie aspekty, potencjalne konsekwencje oraz wynikające z tego koszty do poniesienia przez strony postępowania. Zarówno w sytuacji gdy dokonujemy podziału majątku w trakcie trwania małżeństwa, chcąc zabezpieczyć współmałżonka przed ewentualnymi problemami z potencjalnymi wierzycielami, jak również w sytuacji gdy podział majątku dokonywany jest po orzeczeniu rozwodu, każda z tych sytuacji wymaga rozważnego i przemyślanego działania, szerszej perspektywy, którą może pomóc nakreślić konsultacja ze specjalistą w tym temacie. Nasza kancelaria adwokacka posiada bogate doświadczenie w sprawach karnych, co pozwala nam oferować wszechstronną pomoc prawną na różnych etapach postępowania.
Kontakt - adwokat Katowice
Nasza kancelaria adwokacka specjalizuje się w sprawach rodzinnych, w tym w podziale majątku wspólnego. Nasz zespół adwokatów pomoże Ci w uzyskaniu podziału majątku i zapewni profesjonalną pomoc w trudnym okresie rozwodu.
